Welkom op mononier.nl

Normaal gesproken heeft ieder mens twee nieren. Die zijn belangrijk voor het filteren van het bloed en zorgen voor een goede bloeddruk. Hoe dat precies werkt kun je hier lezen. Maar soms wordt iemand geboren met maar één nier. Dit wordt dan vaak al tijdens de zwangerschap ontdekt op de 20-weken echo. Er zijn ook kinderen waarbij tijdens een operatie een nier verwijderd moet worden (nefrectomie). Als iemand nog maar één nier heeft noemen we dit een mononier. De overgebleven nier moet dan al het werk alleen doen. Meestal lukt dit goed, al is de mononier vaak relatief groot hierdoor.

Mensen met twee normale nieren hebben meer nierweefsel dan noodzakelijk is. Er is als het ware een reserve capaciteit. Dit maakt het mogelijk om een nier te doneren aan iemand met nierfalen. Als er een nier ontbreekt of niet werkt, neemt de andere nier dit over. De nierfunctie blijft dan normaal. Kortom, iemand met een mononier is niet automatisch een nierpatiënt.

Maar er is een verschil tussen het hebben van een mononier vanaf geboorte of kinderleeftijd, en het doneren van een nier als volwassene. De mononier bij kinderen gaat namelijk veel harder werken, waardoor deze overbelast kan raken en minder goed gaan functioneren.

Als de mononier minder goed gaat werken is dat vaak als eerste te zien aan een hoge bloeddruk (hypertensie) en/of het lekken van eiwitten in de urine (proteïnurie). Als de mononier beschadigd is kan deze steeds verder achteruit gaan, waardoor nierfalen kan ontstaan. Dit komt maar heel weinig voor, maar wel vaker bij mensen met een mononier dan bij mensen met twee nieren. Als de mononier overbelast raakt, kunnen er medicijnen gegeven worden om de nier te beschermen. Om op tijd te zien dat een nier overbelast raakt en te kunnen starten met medicijnen worden kinderen met een mononier jaarlijks gecontroleerd.

Bij kinderen met een mononier zullen controle afspraken gemaakt worden. Minimaal één keer per jaar wordt de werking van de nier beoordeeld, meestal door de kinderarts. Dit gebeurt door het controleren van de bloeddruk en het nakijken van de urine op eiwitten (proteïnurie). Als er bij deze controle afwijkingen zijn, zoals een hoge bloeddruk, dan zal er uitgebreider onderzoek plaatsvinden en wordt er bloed afgenomen. Er hoeft niet altijd bloed gecontroleerd te worden, en als er geen bijzonderheden op de echo’s te zien zijn, wordt maar om de 5 jaar een nieuwe echo gemaakt. Als het nodig is wordt een kind verwezen naar de kindernefroloog. De kindernefroloog is een kinderarts die gespecialiseerd is in nierziekten.

Kinderen met een mononier hebben niet automatisch een nierziekte. Daarom zijn er geen speciale leefregels voor kinderen met een mononier. Een dieet is niet noodzakelijk; wel is het goed om matig te zijn met zout en overgewicht te voorkomen. Maar dat is niet anders dan wat voor iedereen een gezonde levensstijl inhoudt. Ook voor de keuze bij sport lijkt er geen beperking te zijn. Omdat bij contactsporten er een hoger risico is op een nierkneuzing, lijkt het verstandig te zijn om niet te kiezen voor een directe contactsport zoals boksen.